Çelik Makasların Tanımlanması

Çelik Makasların Tanımlanması

Çelik Makasların Tanımlanması

Yeni bir çelik makas tanımı yapmadan önce makas için mesnetlerin oluşturulması gerekmektedir. Mesnet oluşturacak nokta, kolon, kiriş ya da farklı bir makas üzerinde yer alabilir. 

Yeni bir makas tanımlama işlemi aşağıdaki aşamalardan oluşmaktadır:
  1. Araç çubuğunda yer alan “Çatı Makası” butonuna basınız. Bu komutu sağ alt köşede yer alan komut satırında aratarak da bulabilirsiniz. 
      

  1. Makas elemanının başlangıç ve bitiş noktalarını çizim alanında sırasıyla gösteriniz. Makas tanımlama işlemini 3 boyutlu görüntü veya plan penceresinde gerçekleştirebilirsiniz.
    3 boyutlu görüntü üzerinde çalışmanız tavsiye edilmektedir.

       

  1. Bitiş noktasını tıkladıktan sonra ekrana "Çelik Makas" penceresi yüklenecektir.
       
  1. "Çelik Makas" penceresi "Genel", "Ek Yerlerive "Elemanlar" adında üç menüden meydana gelir.  

Genel

  1. Kütüphanede yer alan "makas tipi" ve aynı tip için uygun "örgü tipiseçilebilir. Örgü tipleri makası oluşturan elemanların dizim yöntemleri ile ilişkilidir. 
      Kullanıcı tanımlı makas tanımı yapılabilir ve değişiklikler kütüphaneye kaydedilerek farklı projelerde tekrar kullanılmak üzere saklanabilir.
  1. Tip seçimleri yapıldıktan sonra "Geometri" bölümünden gerekli değişiklikler yapılarak uygun makas tipi geliştirilebilir. 
       
  1. Makas Mesnet Yerleşimi Mesnetler Alt Başlık veya Üst Başlık olarak ayarlanabilir. Görünümlerde yer alan yeşil renkli ikonlar kolon tepe noktalarını ifade etmektedir. Alt Başlık seçiminde makas kolon üzerine alt başlık ile bağlanmaktadır. Bu durumda üst başlık ile kolonun herhangi bir bağlantısı yapılmamaktadır. Üst Başlık seçiminde ise makas kolonun yan cephesine hem alt başlık hem de üst başlıktan bağlanmakta ve yük aktarmaktadır. 
      
  1. Sol / Sağ Düşey OfsetMakas mesnet yerleşimi ile kolon üst noktası arasında kaçıklık ayarlamak için bu komutlar kullanılabilir. 
  2. Makası Ters ÇevirMakası eklendiği doğru etrafında 180° döndürür. 
  3. Çapraz Diyagonalleri Böl : Makas örgü sisteminde yer alan X şekilli diyagonal elemanların bölünmesini sağlar. Elemanlardan bir sürekli iken diğer eleman çarpışma noktasında bölünmüş durumdadır. 
  4. Düğümleri Ankastre Modelle : Makas elemanlarının bağlantıları varsayılan olarak mafsallı tanımlanmaktadır. Elemanların bağlantılarının moment aktaran bağlantı olması istendiğinde bu seçenek işaretlenebilir. 
       
                                 
  1. Mahya : Çatıda eğik yüzeylerin birleştiği bölüme Mahya denir. Mahya yüksekliği ayarlanabilir. Mahya genellikle yapının ortasına konumlandırılır. Ancak belirli mesafelerde kaçıklık verilerek konumunu değiştirmek de mümkündür. 
  2. Sağ / Sol Omuz Yüksekliğini Açı ile GirÇatı üst yüzeyinde istenen eğim açısı tanımlanabilir. 
  3. AçıklıklarMahyanın sağında ve solunda yer alan açıklıklar için açıklık adedi ve açıklık boyu tanımlanabilir.
  4. İlk ve Son Dikmeyi SilMakasın başında ve sonunda yer alan dikmeleri siler. Mesnet yerleşimi üst başlık seçildiğinde bu seçim otomatik işaretlenir. 
Makas özellikleri penceresinin alt kısmında yer alan makas ön izlemesi 3 boyutlu bir görünüme sahiptir ve sağ tıklayarak kendi etrafında döndürülebilir. 
  1. Tel ÇerçeveBu komut ile makas ön izlemesindeki 3 boyutlu görünüm tel çerçeve haline gelir ve eleman etiketleri gösterilir. Komuta tekrar tıkladığınızda eski haline dönüşür. 
                                                 
  1. Kısa Elemanlar : Bu komut elemanların boylarını kısa olarak gösterir. Böylece bölünmüş elemanlar daha net gözlenebilir. 
  2. Görünümü Sıfırla Makas 3 boyutlu görünümünde yapılan değişiklikleri sıfırlamak için kullanılır. 

Kullanıcı Tanımlı Makas

Kullanıcı tanımlı makas editörü "Genelmenüsünde yer alır. Mevcut makaslardan herhangi biri taslak olarak kullanılabilir. Eğer herhangi bir makas tipi taslak olarak seçilmemiş ise yazılım tarafından öngörülen makas tipi taslak olarak kullanılır. 

Uygun makas tipini seçtikten sonra "Kullanıcı Tanımlı Makas" butonuna basınız. Üst menüde "Editör" adında yeni bir bölüm açılacaktır. 

                                             
  1. İleri Al : Yapılan işlemleri sınırsız olarak ileri alır. Kısayol tuşu CTRL+Y dir. 
  2. Geri Al : Yapılan işlemleri sınırsız olarak geri alır. Kısayol tuşu CTRL+Z dir. 
  3. Üst BaşlıkMakas üst başlığını oluşturur. 
  4. Alt Başlık : Makas alt başlığını oluşturur. 
  5. Dikey ElemanMakas örgüsü içindeki dikey elemanları oluşturur. 
  6. DiyagonalMakas örgüsü içerisindeki çapraz / diyagonal elemanları oluşturur. 
  7. Yatay ElemanDiğer eleman tiplerinin yetersiz olduğu yada belirsiz tanımlı elemanlarda yatay eleman komutu kullanılabilir. 
  8. Tüm Elemanları SilEditör içerisinde yer alan tüm elemanları siler. 
  9. Tüm Kılavuzları Sil Editör içerisinde yer alan tüm kılavuz çizgilerini siler. Yanı kılavuz çizgisi oluşturmak için kılavuz çizgileri yanında yer alan "+" butonu kullanılabilir. "x" butonu ise kılavuz çizgisini silmek için kullanılır.
  10. Ara Nokta Oluştur : Tanımlı elemanlar üzerinde ara bir nokta oluşturmak için kullanılır.

  1. Elemanı Böl Seçilen elemanı istenen miktarda eşit aralıklar ile böler. Komuta tıklayınız ve elemanın kaç parçaya bölüneceğini giriniz. 

  1. Doğrultuya Nokta Ekleİki noktadan oluşan doğru üzerinde ikinci noktadan belirli uzaklıkta yeni bir nokta ekler. Komutu seçiniz ve mesafe giriniz. Örneğin +500 yada -500 gibi. 

  1. Mesafe Ölç Editör içerisinde yer alan iki düğüm noktası arasındaki mesafeyi ölçer. 
  2. Uzat : Seçilen elemanların X ya da Y yönünde uzatılmasını sağlar.
  1. Eleman tipleri renkli olarak belirtilmektedir. 
  2. Makas içerisindeki elemanlar sağdan sola tarama yöntemi ile yada eleman üzerinde sol tıklayarak seçilebilir.
  3. Herhangi bir elemanı silmek için seçim yapılıp klavyeden "delete" tuşuna basılır. 

Kütüphaneye Kaydet : "Kullanıcı Tanımlı Makas" komutu ile hazırlanan makas tipleri "Kütüphaneye Kaydet" komutu ile kalıcı olarak saklanabilir. Makas tipine isim verilebilir, herhangi bir makas grubuna dahil edilebilir ve özellikleri hakkında açıklama metni eklenebilir. 


Makas kütüphanesine  C:\Users\UserName\Documents\ProtaLib\CustomTrusses adresinden ulaşabilir, bu dosyayı farklı kullanıcılar ile paylaşabilir ve istemediğiniz makas tiplerini bu dosyadan silebilirsiniz. 
Kütüphaneden YükleDaha önce kütüphaneye kaydedilmiş makas tiplerini kullanarak makas oluşturur. 

            

Kullanıcı tanımlı makas penceresinin sol alt kısmında yer alan "Makası X Yönünde Sündürkomutu ile farklı açıklıklarda da aynı makas kullanılabilir. 




Ek Yerleri

Çatı makası penceresinde yer alan ikinci menü ek yeri tanımlarını içerir. "Ek Yeri Ekle" komutu ile makas alt ve üst başlıklarında birden fazla sayıda ek yeri tanımı yapılabilir. Ek yeri tanımlanırken elemanın başlangıç ve bitiş noktaları referans olarak kullanılabilir. Ek yeri genişliği istenilen değer girilebilir. Ek tanımının görünebilirliği açısından ek yeri genişliği 1 cm'den daha büyük bir değer seçilebilir. 

"Ek Yeri Sil" komutu ile elemanlar üzerinde oluşturulmuş ek yeri tanımları silinebilir. 



Elemanların Tanımlanması

Çelik makası meydana getiren eleman kesitleri ve kesit özellikleri "Elemanlar" menüsünde yer alır. 
Makas elemanları "alt başlık" , "üst başlık" , "diyagonal" ve "dikmeler" olarak sınıflandırılır. Eleman kesitleri toplu olarak yada tek tek değiştirilebilir. 


Makas elemanlarının bağlantı tipleri I ve J uçları için ayrı ayrı belirlenir. Kutucuk işaretli ise eleman "ankastre bağlantılı" demektir. Ankastre bağlantı gösterimleri önizleme görünümü üzerinde yeşil renkli ikonlar ile belirtilir. Eğer herhangi bir ikon gösterimi yer almıyor ise o elemanın ucu mafsallı bağlantılı demektir. 


CTRL tuşuna basılı tutularak çoklu seçim yapılabilir. 
Analiz modelinde kullanılacak olan eleman kesit özellikleri pencerenin sağ bölümünde yer alır. 


Makas önizleme görünümü üzerinde eleman etiket numaraları yer almaktadır. Herhangi bir eleman silinmek istendiğinde eleman numarasına bakılarak tespiti yapılabilir. 
Eleman silmek için üst menüde yer alan "Sil" komutu kullanılabilir. 
"Elemanları Sıfırla" komutu tüm elemanların varsayılanlar ile değiştirilmesini sağlar. Silinen herhangi bir eleman var ise tekrar görünüme eklenir. 
 

"Tamam" butonuna basıldığında makas elemanı gösterdiğiniz noktalar arasında yerleştirilecektir. Bu durumda "Kopyalama" modu otomatik olarak aktif hale gelir. Dilerseniz tanımladığınız çelik makası çizim alanında yeni tanım noktasını göstererek dilediğiniz sayıda tanımlayabilirsiniz.

Klavyeden "Esc" tuşuna veya işaretleyicinizin sağ tuşuna basmanız durumunda makas tanımlama işlemi sona erecektir. Makas özellikleri tekrar açmak için makas elemanlarından herhangi biri üzerinde çift sol tıklamak (ya da çift scroll) veya makas üzerinde sağ tıklayıp "özellikler " seçilmelidir.  

Mevcut Bir Makasın Kopyalanması ve Taşınması

Mevcut bir makası kopyalamak yada taşımak için;
  1. Makası seçiniz. İşaretleyicinizin sağ tuşuna basarak "Kopyala" veya "Taşı" komutlarından birini seçiniz.
  2. Mevcut makas elemanınızda bir referans noktası seçiniz. Referans noktası olarak örneğin mevcut makasınızın başlangıç noktasını işaretleyebilirsiniz. Ardından yeni elemanın referans noktasını gösteriniz.
  3. Göstereceğiniz referans noktaları aks kesişim noktaları olmalıdır.
     
  4. Kopyalama veya Taşıma modu klavyeden "Esc" tuşuna veya işaretleyicinizin sağ tuşuna basana kadar devam edecektir.

 

Makasların Toplu Özellik Değişimi 

Bir yapıda birden fazla ve aynı tip makasın bulunduğu durumlarda makas özellikleri toplu olarak değiştirilebilir. Bu işlem için;
  1.       Benzer makasların tamamını toplu olarak seçiniz.
  2.       Sağ tıklayınız.
  3.       Açılan menüden "Özelliklerseçeneğine tıklayınız.
  4.       Açılan makas özellikleri penceresinde yapılacak değişiklikler tüm makaslarda ortak olarak değiştirilecektir. 



 ProtaStructure'da Kullanıcı Tanımlı Makas Özellikleri konulu video kaydını aşağıdaki linkten izleyebilirsiniz.


    • Related Articles

    • ProtaStructure 2019 ile Çelik Modelleme ve Tasarımı

      Sunucular: ?️ Altuğ Güler - Prota Yazılım Teknik ve İdari Yöneticisi ?️ Mustafa Tan - Prota Yazılım Ürün Yöneticisi İçerik: Modelleme • Çelik Kolon ve Kirişlerin tanımlanması • Kesit Kütüphanesi o Sıcak Haddelenmiş Kesitler o Hafif çelik kesitler o ...
    • ProtaStructure 2024 ile Çelik Yapı Tasarımı

      ProtaStructure 2024’ün gelişmiş özelliklerinden faydalanarak çelik yapı tasarımının nasıl yapılacağına odaklandığımız bu webinar, size modellemeden tasarıma programın sunduğu tüm özellikleri inceleme fırsatı sunuyor. ?️Yasemin Aktaş - İnşaat ...
    • Mesnet Tiplerinin Tanımlanması

      Yapısal Modelde yer alan kolonların ve perdelerin alt düğüm noktalarında yer alan altı adet serbestlik derecesinin her biri kullanıcı isteği doğrultusunda kısıtlanabilir ya da serbest bırakılabilir. Bunun yanı sıra, her bir serbestlik derecesine ...
    • Alın Levhalı Bayraklı Makas Bağlantı Makrosu

      Makas alt ve üst başlıkları ile kolon arasındaki bağlantıları Alın Levhalı Bayraklı Makas Bağlantı Makrosu   ile yapabiliriz. Bu makro üst/alt başlık elemalarına alın levhası ve bayrak levhası ekleyerek kolona civatalı bir bağlantı yapılmasını ...
    • Mahya Makas Bayrak Levhası Bağlantı Makrosu

      Makas elemanlarının mahya noktasındaki birleşimlerini Bayrak Levhalı Mahya Bağlantı Makrosu  ile yapabiliriz.  Bu makro elemanlar arasına bir levha ekleyerek elemanların levhaya kaynaklı olarak bağlanmasını sağlar. Makro oluşturulurken temel prensip ...